50-LECIE TURNIEJU O ZŁOTY PAS ALEKSANDRA POLUSA

Przez wiele sezonów na ringach Wielkopolski - Poznania, Gniezna, Konina oraz Pniew - przedstawiciele pięściarskiej młodzieży spotykali się co roku, by wystartować w zawodach poświęconych pamięci Aleksandra Polusa organizowanych cyklicznie od 1972 do 1989 roku. Dodatkowo jedna edycja tych zmagań odbyła się w 2007 roku w Pniewach. Dodać wypada, że od samego początku zawody te cieszyły się należnym uznaniem, czego potwierdzeniem była nie tylko bardzo dobra oprawa organizacyjna, ale i wysoki poziom pięściarskiej rywalizacji.

Głównym projektodawcą powołania do życia turnieju poświęconego pamięci Aleksandra Polusa była redakcja „Gazety Poznańskiej”, której dziennikarze na swoich łamach zaproponowali wprowadzenie do kalendarza startowego stałej imprezy noszącej imię pierwszego polskiego mistrza Europy. Inicjatywę podjęli przedstawiciele Wielkopolskiego OZB, których działania organizacyjne – trwające około jednego roku – zakończyły się powodzeniem.

W ten sposób Aleksander Polus stał się nie tylko znaczącym zawodnikiem polskiego pięściarstwa – jako olimpijczyk z Berlina (1936) i przede wszystkim pierwszy polski mistrz Europy z Mediolanu (1937). W ten sposób Aleksander Polus wpisał się także w dzieje pięściarstwa światowego, dając szansę – jako patron turnieju – na rozwój pięściarskiego talentu wielu późniejszych medalistów mistrzostw krajowych, kontynentalnych, światowych, czy Igrzysk Olimpijskich oraz gwiazd ringów profesjonalnych.

Już tylko pobieżna lektura załączonej poniżej dokumentacji turniejowej pozwala na wymienienie  nazwisk takich mistrzów pięści, jak: Jerzy Rybicki, Andrzej Biegalski, Stanisław Osetkowski, Kazimierz Szczerba, Bogdan Gajda, Henryk Średnicki, Jacek Kucharczyk, Ferenc Szomodi (Węgry), Zbigniew Raubo, Wiktor Demianienko (ZSRR), Serik Konakbajew (ZSRR),  Kazimierz Adach, Paweł Skrzecz, Grzegorz Skrzecz, Petar Lesov (Bułgaria), Emil Czuprenski (Bułgaria), Petar Stojmenow (Bułgaria), Jan Franek (Czechosłowacja), Janusz Zarenkiewicz, Ulli Kaden (NRD), Krasimir Tcholakov (Bułgaria), Siegfried Mehnert (NRD), Henry Masake (NRD), Graziano Rocchigiani (RFN), Ralf Rocchigiani (RFN), Henryk Petrich, Rene Breitbarth (NRD), Mike Rudoplh (NRD), Robert Ciba, Michele Piccirrillo (Włochy), czy Giorgio Campanella (Włochy).

Wszyscy oni, a także inni boksujący w „Pasie Polusa” zawodnicy, którzy w późniejszych swoich startach sięgali po rozmaite sukcesy mogą stwierdzić, że ich droga do tych osiągnięć wiodła właśnie poprzez ring, na którym w pięściarski sposób czczono pamięć Aleksandra Polusa.

Właśnie ten fakt jest najlepszym potwierdzeniem szkoleniowej wartości tego rodzaju zawodów.  Zawodów stanowiących dla wielu młodych pięściarzy interesujący sprawdzian startowy w kontekście przygotowań do mistrzowskich startów głównych i późniejszej kariery, podczas której mieli szansę na rozwinięcie swojego talentu. Właśnie tego typu zmagania – dla młodych adeptów sztuki pięściarskiej – zawsze są wrotami wiodącymi do ringowej sławy. Choć – jak wiadomo – ścieżki pięściarskich wojowników nie zawsze zmierzają do celu, jakim jest potwierdzenie mistrzostwa na największych arenach zmagań.

Poniżej zamieszczona została dokumentacja poszczególnych turniejów o „Złoty Pas Aleksandra Polusa” z lat 1972 – 1989, jaką udostępnił mi Jan Ozorkiewicz, za co chciałbym mu bardzo serdecznie podziękować. Materiał ten stanowi część zasobów legendarnego archiwum wyników pięściarskich Henryka Ratajczaka.       

Ponadto – o czym chyba już tylko nieliczni dziś pamiętają – w latach 2007 w Pniewach oraz 2009 w Poznaniu odbyły się dwie dodatkowe edycje turnieju, których patronem był Aleksander Polus. W ten sposób turniej najpierw powrócił na poznański ring – gdzie w 1972 r. rozegrano jego pierwszą edycję – a następnie przeszedł do historii.             

Dostęp do pełnej dokumentacji I turnieju o „Złoty Pas Aleksandra Polusa uzyskałem – dzięki pomocy Jana Ozorkiewicza, byłego zawodnika poznańskich „Budowlanych” – w legendarnym archiwum ś.p. Henryka Ratajczaka.

I Ogólnopolski Turniej o „Złoty Pas Aleksandra Polusa” – Poznań 12 – 13.02.1972

Inauguracyjny Turniej Ogólnopolski im. Aleksandra Polusa w grupie młodzieżowej  rozegrano w dniach 12 – 13.02.1972 r – w ramach obchodów wyzwolenia Poznania – na ringu w Hali Nr 20 MPT. Dla najlepszego pięściarza wagi piórkowej – w której Aleksander Polus wywalczył w Mediolanie w 1937 r. mistrzostwo Europy – prezydium RN w Poznaniu ufundowało specjalną nagrodę. Dla zwycięzców poszczególnych kategorii wagowych przygotowano miniatury mistrzowskiego pasa. Na starcie tych zawodów stanęło 44 zawodników, których skład ustalił PZB.

Zmagania toczono według systemu, jakiego dzisiaj już ne stosuje się w pięściarskiej rywalizacji. Mianowicie po walkach eliminacyjnych ich zwycięzcy – następnego dnia – boksowali o turniejowe pierwszeństwo. Natomiast zawodnicy, którzy przegrali w eliminacjach, rywalizowali o 3 miejsce.

Poziom walk w poszczególnych kategoriach był zróżnicowany. A najlepsze pojedynki toczono w wagach: muszej, piórkowej i lekkiej. Poznańskie zmagania otrzymały bardzo dobrą oprawę organizacyjną i promocyjną. Podczas turnieju wystawiono na widok publiczny mistrzowski pas Aleksandra Polusa. Nagrody główne zdobyli: Jan Górny – najlepszy zawodnik Wielkopolski; Stanisław Osetkowski – zwycięzca wagi piórkowej oraz Jan Rinke – za najlepsze walory techniczne i taktyczne. Po tych zawodach PZB powołał skład kadry młodzieżowej przygotowującej się do drugiej edycji młodzieżowych mistrzostw Europy.

Dodatkowo zdobywca nagrody głównej poznańskiego turnieju – Stanisław Osetkowski – boksując w Bukareszcie sięgnął w dużym stylu po młodzieżowe wicemistrzostwo Starego Kontynentu, co już na samym starcie ugruntowało wartość zmagań o „Złoty Pas Aleksandra Polusa”.

Poza Osetkowskim w Poznaniu boksowali jeszcze Jerzy Rybicki – mistrz olimpijski z 1976 r. (Montreal), brązowy medalista olimpijski z 1980 r. (Moskwa), a także brązowy medalista mistrzostw świata z 1978 r. (Belgrad) i dwukrotny brązowy medalista mistrzostw Europy z 1975 r. (Katowice) i z 1977 r. (Halle) oraz Andrzej Biegalski – pierwszy polski champion Starego Kontynentu wszechwag z 1975 r. (Katowice).

W klasyfikacji drużynowej zwyciężył Zawisza Bydgoszcz, przed Widzewem Łódź oraz Olimpią Poznań. Natomiast w klasyfikacji okręgowej najlepszy okazał się Poznański OZB, wyprzedzając Bydgoski OZB oraz Śląski OZB.

A oto wyniki tego turnieju (nazwiska zwycięzców wymienione są na pierwszym miejscu i zostały pogrubione).

48 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Jan Górny (Olimpia Poznań) – Stanisław Niebudek (Błękitni Kielce) 5:0; Zygmunt Wrzesiński (Start Elbląg) – Paweł Połonicki (Gwardia Warszawa) 1r. przew.
Finał: Górny – Wrzesiński 5:0
O 3 m.: Niebudek – Połonicki w.o.

kat. 51 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Jan Parafianowicz (Widzew Łódź) – Jakub Różnicki (Polonia Warszawa) 4:1; Antoni Różnicki (Polonia Warszawa) – Jerzy Aleksandrzak (Prosna Kalisz) 3:2.
Finał: Parafianowicz – A. Różnicki 5:0
O 3 m.: Aleksandrzak – J. Różnicki 4:1.

kat. 54 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Jan Stanisławski (Zagłębie Konin) – Marian Szczodrowski (Stoczniowiec Gdańsk) 4:1; Henryk Röhle (Gryf Wejherowo) – Janusz Szmindla (Start Częstochowa) 4:1.
Finał: Stanisławski -  Röhle 4:1
O 3 m.: Szczodrowski – Szmindla 4:1

kat. 57 kg (3 zaw.)
Eliminacje: Stanisław Osetkowski (Stal Rzeszów) – Janusz Krzyszczak (Legia Warszawa) 5:0; Zbigniew Parkoła (Walka Zabrze) w.o.
Finał: Osetkowski – Parkoła 5:0.
O 3 m.: Krzyszczak w.o.

kat. 60 kg (3 zaw.)
Eliminacje: Alfred Cichowlas (Polonia Warszawa) – Zbigniew Hapke (Gedania Ghdańsk) 5:0;
Janusz Górski (Zawisza Bydgoszcz) w.o.
Finał: Cichowlas – Górski 5:0.
O 3 m.: Hapke w.o.

kat. 63,5 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Janusz Rinke (Zawisza Bydgoszcz) – Leszek Tepłycki (BBTS Bielsko-Biała) 5:0; Władysław Felkel (Olimpia Poznań) – Andrzej Dubisz (Szombierki Bytom) 5:0
Finał: Rinke – Felkel 3:2
O 3 m.: Dubisz – Terpłycki 5:0

kat. 67 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Bolesław Nowik (Zagłębie Lubin) – Bolesław Wosik (Prosna Kalisz) 5:0; Jerzy Rybicki (Gwardia Warszawa) – Krzysztof Frąszczak (Stoczniowiec Gdańsk) 5:0.
Finał: Nowik – Rybicki 3 r dq.
O 3 m.: Frąszczak – Wosik 4:1.

kat. 71 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Krzysztof Majewski (Zagłębie Sosnowiec) – Zbigniew Kachnowicz (Dąbie Szczecin) 2 r. ko; Ryszard Jabłoński (Rokita Brzeg Dolny) 5:0 – Walenty Wójcik (Stal Rzeszów) 5:0.
Finał: Majewski – Jabłoński 5:0
O 3 m.: Wójcik – Kachnowicz w.o.

kat. 75 kg I (4 zaw.)
Eliminacje: Krzysztof Janecki (Start Włocławek) – Eugeniusz Ślusarkiewicz (Legia Warszawa) 5:0; Henryk Komenda (Hutnik Kraków) – Andrzej Bartniczuk (Rokita Brzeg Dolny) 3:2
Finał: Janecki – Komenda 5:0.
O 3 m.: Bartniczuk -  Ślusarkiewicz 5:0.

kat. 75 kg II (3 zaw.)
Eliminacje: Ryszard Misiak (BBTS Bielsko-Biała) – Janusz Popiel (Motor Lublin) 5:0, Edward Korpalski (Zawisza Bydgoszcz) w.o.
Finał: Korpalski – Misiak 5:0.
O 3 m.: Popiel w.o.

kat. 81 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Mirosław Wlaźlik (Widzew Łódź) – Henryk Słomski (Zawisza Bydgoszcz) 5:0; Marek Guzielak (Prosna Kalisz) – Jan Jarosz (Pogoń Szczecin) 4:1.
Finał: Wlaźlik – Guzielak 5:0.
O 3 m.: Słomski – Jarosz 5:0.

kat. +81 kg (4 zaw.)
Eliminacje: Andrzej Biegalski (Górnik Radlin) – Antoni Rakoczy (Stal Sanok) 5:0; Mirosław Budyń (Gwardia Wrocław) – Janusz Walczak (Widzew Łódź) 5:0.
Finał: Biegalski – Budyń 5:0.
O 3 m.: Walczak – Rakoczy 5:0.